Over NPS

Datum: 1 juni 2018

NPS (Nieuwe Psychoactieve Stoffen) zijn een verzameling stoffen die meestal de effecten van de klassieke, illegale drugs proberen te imiteren. Ze zijn veelal synthetisch, maar kunnen ook van plantaardige oorsprong zijn. Velen zijn chemisch verwant aan de klassieke drugs, maar tegelijkertijd nét verschillend genoeg van samenstelling, waardoor ze buiten de huidige drugwetgeving vallen.

De nieuwe psychoactieve stoffen kunnen zoals de andere illegale drugs geslikt, gesnoven, gerookt of ingespoten worden. De verdeling gebeurt via internet of 'smartshops' tegen een relatief goedkope prijs. Om jongeren aan te spreken hebben deze middelen vaak een aantrekkelijke en trendgevoelige verpakking, met 'catchy' namen zoals: Mayan Dream, Orgazmo, Chronic pops, enzovoort.

Soms wordt ook de misleidende benaming 'legal highs' gebruikt, om de indruk te wekken dat ze wettelijk toegelaten en goedgekeurd zijn, wat geenszins het geval is. Soms dragen ze het opschrift 'not for human consumption', maar zijn zogezegd bedoeld als badzout of plantenvoeding. Dit is een manier om de stoffen aan controle te onttrekken en ze zonder problemen te kunnen invoeren (vaak vanuit China).

Risico's

Het is heel moeilijk om een inschatting te maken van de risico’s van deze nieuwe drugs. Er verschijnen er steeds nieuwe op de markt met een andere samenstelling en dosering. De gebruikers zijn hierbij letterlijk proefkonijnen. Sommige websites die ze te koop aanbieden hanteren daarom de term 'research chemicals'.

Het is echter duidelijk dat aan het gebruik van NPS om verschillende redenen risico’s verbonden zijn:

• De middelen werden niet wetenschappelijk getest en onderzocht, waardoor weinig of niets bekend is over gezondheidsrisico's. Zeker niet bij gebruik op langere termijn. Dit in in tegenstelling tot de klassieke drugs waar veel over bekend is (hoewel ook daar de samenstelling en dosering lang niet altijd zeker is).
• Verschillende NPS kunnen aangeboden worden in een gelijkaardige verpakking, terwijl ze in feite een heel andere inhoud of dosering bevatten.
• De term 'legal highs' wordt bewust als misleiding gebruikt.
• NPS worden soms ook verkocht als een klassieke drug. Bijvoorbeeld als XTC, terwijl het tablet een heel andere chemische samenstelling heeft. Gebruikers kunnen dus verrast worden door totaal andere effecten dan hetgeen ze verwachten. Of de effecten en neveneffecten zijn veel heftiger dan we ze normaal zouden voelen.
• Het gebrek aan wetenschappelijke informatie over de werking en eventueel schadelijke nevenwerkingen van NPS heeft tot gevolg dat medisch personeel de symptomen van een overdosering met een NPS niet kan herkennen. Zelfs indien een toxicologisch bloedonderzoek wordt uitgevoerd is het mogelijk dat de precieze stof niet herkend wordt door de beschikbare medische tests.

Ondanks het feit dat NPS juridisch soms nog in een grijze zone zitten, kan je er toch problemen mee krijgen wanneer je door de politie gepakt wordt.

Tips 'veilig' gebruik

Veilig gebruik van NPS is altijd relatief, maar als je toch wilt gebruiken denk dan aan het volgende:

• Begin nooit met een grote hoeveelheid in één keer. Gebruik een beetje en wacht een uur om te voelen hoe het middel 'valt'.
• Gebruik niet als je je lichamelijk of psychisch niet goed voelt.
• Spreek erover met een medewerker van Safe'n'Sound. Ze zijn vaak aanwezig op evenementen en festivals.
• Hou een oogje op elkaar en kijk niet weg als het met iemand verkeerd gaat.
• Bij Modus Vivendi / Modus Fiesta kan je spullen laten testen (enkel in Brussel).

Overzicht

• Synthetische cannabinoiden (Spice, K2,...)

  Dit product wordt volledig chemisch aangemaakt in een laboratorium. Het is dus geen cannabis. Het middel wil de werking van THC (de werkzame stof in cannabis) nabootsen. Het wordt op allerlei kruidenmengsels gespoten die dan gerookt worden.

  De werking van deze synthetische ‘cannabis’ is meestal veel heftiger in vergelijking met echte cannabis. Er zijn heel veel soorten op de markt. De dosering per pakje verschilt heel sterk, waardoor je nooit precies weet wat je kan verwachten. De effecten kunnen heel snel opkomen en erg hevig zijn.

  Effecten: Ontspannen en opgewekte stemming, stimuleren fantasie, gevoelens en zintuigen, wegvallen van remmingen.

  Het effect kan heel plots overslaan van een ontspannen en opgewekt gevoel naar hevige onrust, paranoia en angst.

  Risico's: duizeligheid, misselijkheid, overgeven, zeer hoge hartslag en bloeddruk, verwardheid, paniekaanvallen en paranoia, psychose,...

  Levensbedreigende overdoseringen zijn mogelijk door de sterk verhoogde hartslag en / of diepe verdoving. Sommige onderzoeken wijzen ook op een verband met acuut nierfalen en mogelijk kankerbevorderende werking.

  Verslaving kan meer uitgesproken zijn dan bij echte cannabis.

• Fenethylaminen (4-FMP, 4-FA, PMMA, 2C-B, 6-APB, MDA, 2C-I,...)

  Dit zijn stoffen met een stimulerende werking, vergelijkbaar met amfetamines.

  4-FMP bijvoorbeeld wordt voornamelijk als pil en als poeder geslikt. Indien gesnoven is het zeer pijnlijk en wordt het neusslijmvlies beschadigd.

  Gebruikers melden dat de effecten tussen die van XTC (MDMA) en speed inzitten. Euforischer en empatischer dan speed, maar meer stimulerend dan XTC. De roes duurt ongeveer 4 tot 6 uur. Sommige gebruikers melden dat de (na)effecten wel tot 12 uur kunnen aanhouden. Net als bij XTC (MDMA) kan er na een à twee dagen een dip optreden.

  Risico's: heftige hoofdpijn, verhoogde hartslag, misselijkheid, verhoogde lichaamstemperatuur, verwarring, angst, hersenbloeding en epileptische aanvallen.

  Recent werden enkele gevallen van hersenbloeding gesignaleerd na het gebruik van 4-FA.

  Combineren met andere stimulerende middelen kan zeer gevaarlijk zijn.

  Klachten na recent gebruik kunnen vrij mild zijn, maar onverwacht omslaan in levensbedreigende situaties, zoals hersenbloeding. Daarom wordt zelfs bij milde klachten aanbevolen om beroep te doen op een EHBO dienst of een huisarts.

• Synthetische cathinonen (mephedrone, methylone,...)

  Zijn afgeleid van de qat plant. Qat heeft een eerder milde stimulerende werking, maar de synthetische vormen zijn vele malen sterker.

  Wordt soms verkocht als 'badzout' of plantenvoeding, en draagt het opschrift 'not for human consumption'.

  Synthetische cathinonen zien eruit als kristalachtig poeder dat lijkt op echt badzout, maar het kan ook in poeder en pillen verwerkt zijn. Meestal wordt het opgesnoven of ingeslikt, soms wordt het ingespoten. Chemisch gezien zijn deze cathinonen verwant met amfetaminen, cocaïne en MDMA. De effecten gelijken er ook op.

  Risico's. Synthetische cathinonen hebben een sterk effect op de bloedvaten en te hoge dosissen kunnen leiden tot bloedvatvernauwingen en zeer sterk verhoogde hartslag, met dodelijke afloop. Hoe vaker en frequenter het gebruik, hoe hoger dit risico.

  Synthetische cathinonen zouden ook sneller tot verslaving kunnen leiden dan bijvoorbeeld MDMA (XTC), met optreden van tolerantie (steeds meer moeten gebruiken voor het gewenste effect) en ontwenningsverschijnselen.

• Piperazines (mCPP, BZP,...)

  Piperazinen, zoals mCPP en BZP, hebben voornamelijk stimulerende effecten.

  Ze worden vaak verkocht als XTC in pilvorm, soms ook als poeder of capsules. Meestal wordt het geslikt.

  mCPP werkt als een antidepressivum en heeft angstwerende eigenschappen en hallucinogene neveneffecten.

  De laatste jaren lijken deze producten echter grotendeels verdwenen te zijn van de markt.

• Tryptamines (DMT, AMT en 5-MeO-DALT, 4-ACO-DMT, 4-HO-MET,...)

  Dit zijn afgeleide stoffen van tryptamine, een lichaamseigen stof. Deze middelen hebben voornamelijk een hallucinogene werking. Tryptaminederivaten worden verkocht in capsules, tabletten, poeder of in vloeibare vorm. Ze worden meestal oraal gebruikt, gesnoven, gerookt of geïnjecteerd.

  DMT (een meer bekend product) is één van de bestanddelen in de hallucinogene traditionele drank ayahuasca. Het zit ook in verschillende ‘snuifmiddelen’ die in Zuid-Amerika gebruikt worden.

  Effecten. Als DMT gerookt wordt, is het een kortwerkend zeer heftig tripmiddel: de effecten beginnen na een paar seconden en duren slechts 30 minuten of minder. De gebruiker ondergaat visuele en sterke mentale ervaringen. Men ziet bewegende beelden en helder gekleurde patronen. De effecten van gerookte DMT zijn vele malen intenser dan van ayahuasca, maar duren veel minder lang.

  Risico's. Polsslag, bloeddruk en lichaamstemperatuur gaan omhoog en soms word je duizelig en misselijk. Ook krijg je verwijde pupillen. Een mogelijk bijkomend risico is psychose (blijven 'hangen' in een trip). Het mag zeker niet gecombineerd worden met antidepressiva en andere drugs.

• Opioïden (vaak afgeleid van fentanyl, zoals ocfentanyl, MT-45, butyryl-fentanyl,...)

  Fentanyl is een zware pijnstiller die bij chirurgische ingrepen, chronische pijn en terminale kankerpatiënten wordt gebruikt. Er is een sterke gelijkenis met heroïne.

  Er zijn een aantal afgeleide producten van op de markt, zoals bijvoorbeeld 'Ocfentanyl'. Dit is eenbijzonder krachtig product dat sterk inwerkt op de hersenen. Het leidt onmiddellijk tot bewustzijnsverlaging. Vervolgens verstoort het de ademhaling en het functioneren van het hart. Het belangrijkste gevaar van ocfentanyl is dat de stof honderden keren sterker is dan heroïne, waardoor gebruikers een ernstig risico lopen op een overdosis, met een sterk verhoogde kans op overlijden.

• Lysergamiden (AL-LAD, LSZ, 1P-LSD,...)

  Dit zijn middelen met een hallucinogeen effect, verwant aan LSD. Ze lokken psychedelische trips uit.

  Net zoals bij LSD verdwijnen de effecten vaak wanneer er verscheidene dagen achtereen gebruikt wordt.

  Risico's: 'bad trips', storende visuele vervormingen die blijven aanhouden terwijl het middel uitgewerkt is ('flashbacks'), verergeren van klachten bij aanwezige depressie, angststoornis of psychose.

• Arylcyclohexylamines (MXE of Methoxetamine, 4MEO-PCP, Methoxydine, 3-MEO-PCP,...)

  Methoxydine (4 MEO- PCP), Methoxetamine (MXE) en PCP behoren met ketamine en PCP tot de groep drugs die 'Arylcyclohexylamines' of 'dissociatieve drugs' worden genoemd. Er lijkt een scheiding tussen lichaam en geest op te treden. Bij hogere dosis zelfs een 'out of body' ervaring. Deze middelen worden ook als verdovend middel in de diergeneeskunde gebruikt.

  Verschijningsvorm: poeder, kristallen of vloeistof. Het wordt gesnoven, geslikt, anaal genomen en gespoten. De effecten zouden sterker zijn en langer aanhouden dan die van ketamine.

  Effecten bij lichte dosis: euforie, intensievere belevingen, tripachtige ervaringen. Bij hogere dosissen: hallucinaties, verwarring, in slaap vallen met intense dromen, bewustzijnsverlies.

  Risico's. Kans om 'in een trip te blijven hangen' met verlies van contact met de realiteit en psychotische belevingen. Deze laatsten kunnen gepaard gaan met hevige angst.

  Van Methoxetamine en 4MEO-PCP is bekend dat het ernstige problemen met de urinewegen kan veroorzaken, net zoals dat bij ketamine het geval is.

  Geestelijke afhankelijkheid is mogelijk.

Meer info