Problematisch druggebruik

Druggebruik houdt altijd risico's, maar niet iedereen die drugs gebruikt wordt een problematische gebruiker. Niet iedereen die XTC slikt komt daarmee in de problemen, en niet iedereen die wel eens cocaïne snuift wordt eraan verslaafd.

Omgekeerd hoef je echter geen verslaafde gebruiker te zijn om toch in de problemen te geraken. Zelfs al gebruik je maar 1 keer XTC, toch kan het 'verkeerd vallen' waardoor je angstig of verward wordt. Of al snuif je maar één keer om de twee maanden speed, dan kan je bijvoorbeeld toch onder invloed een verkeersongeval veroorzaken.

Het risico om afhankelijk of verslaafd te worden aan drugs is niet voor iedereen hetzelfde. Zo zullen de beginleeftijd en hoe vaak je gebruikt een grote rol spelen. Veel gebruiken gedurende langere tijd, is riskanter. Druggebruik voor 16 jaar verhoogt het risico nog meer.

Wat is drugmisbruik?

• Je blijft drugs gebruiken terwijl jij en/of je omgeving er duidelijk nadelen van ondervinden. Die nadelen komen telkens terug en worden steeds ernstiger. Door je gebruik krijg je bijvoorbeeld problemen thuis, op school of op het werk omdat je altijd te laat komt, je niet aan afspraken houdt, enzovoort. Er ontstaat een 'vicieuze cirkel', waarbij je problemen krijgt omdat je te veel gebruikt en vervolgens nog meer gaat gebruiken omdat je problemen hebt...
• Je gebruikt drugs in situaties waarin dit ongepast of gevaarlijk is. Je gebruikt bijvoorbeeld op het werk, op school of wanneer je moet autorijden of machines moet bedienen.
• Drugmisbruik kan op termijn uitmonden in afhankelijkheid.

Wat is afhankelijkheid of verslaving ?

Afhankelijkheid of verslaving kan psychisch en/of lichamelijk tot uiting komen. Er zijn een aantal kenmerken, die echter niet allemaal tegelijkertijd moeten voorkomen.

• Belangrijkste kenmerk is het moeilijk of niet meer kunnen functioneren zonder drugs. Er is weinig vrijheid om al dan niet te gebruiken. Het wordt 'dwangmatig'. Je beleeft geen plezier meer wanneer je nuchter bent of je hebt het gevoel de dag niet door te geraken wanneer je niet onder invloed bent. Soms worden allerlei middelen gecombineerd om je ofwel op te peppen (speed, coke,...), ofwel te kalmeren (GHB, alcohol,...).
• Er ontstaat 'tolerantie'. Dat wil zeggen dat je steeds meer moet gebruiken om hetzelfde effect te ervaren. Bij matige gebruikers komt dit niet voor.
• Bij sommige drugs krijg je ontwenningsverschijnselen wanneer je mindert of stopt. Zie verder.
• Je gaat voortdurend meer en langer gebruiken dan je van plan was.
• Je gaat meer en meer zaken verwaarlozen als gevolg van je gebruik. De problemen beginnen zich op te stapelen, dus gebruik je nog meer om die te vergeten...
• Je onderneemt pogingen om te minderen of stoppen, maar die mislukken telkens na korte tijd.
• Je beperkt je contacten tot gebruikers en je vermijdt anderen, of je geraakt sociaal geïsoleerd.
• Typisch voor afhankelijkheid is dat je vaak weinig of geen plezier meer beleeft in het algemeen en aan het gebruik zelf. Soms is er nog de 'kick' als je begint te gebruiken, maar daarna wordt je er alleen maar opgefokt, lusteloos of geïrriteerd van.